Jangka Jayabaya

Diterjermahkan oleh Bpk. Isyana Dewa


==R.Ng. Ronggowarsito==
Situs Sri Aji Joyoboyo, Raja Kediri tahun 1135-1157, di Desa Menang, Kecamatan Pagu, Kabupaten Kediri.

Iki sing dadi tandane zaman kolobendu :
Ini yang menjadi pertanda masa hukuman


a. Lindu ping pitu sedino : gempa 7 x sehari
b. Lemah bengkah : Tanah terbelah (=longsor)
c. Manungsa pating galuruh, akeh kang nandang lara :Manusia pada ribut, banyak yang menderita sakit
d. Pagebluk rupo-rupo : Penyakit berat bermacam-macam
e. Mung setitik sing mari akeh-akehe pada mati : sedikit yang sembuh, kebanyakan mati

Zaman kalabendu iku wiwit yen : Masa hukuman/terguran itu mulai, bila


a. Wis ana kreto mlaku tampo jaran : Ada kereta bergerak tanpa kuda (=mobil/KA)
b. Tanah jawa kalungan wesi : P. Jawa dikelilingi besi (=rel kereta)
c. Prau mlaku ing nduwur awang-awang : Perahu berjalan di angkasa ( =pesawat udara)
d. Kali ilang kedunge : ( Sungai2 menjadi dangkal)
e. Pasar ilang kumandange : Pasar jadi sepi (=pindah ke mall, n perdagangan virtual)
f. Wong nemoni wolak-walik ing zaman : Manusia menemui perubahan jaman
g. Jaran doyan sambel : Kuda mau sambal (=makan yg bukan makanannya)
h. Wong wadon menganggo lanang : Wanita berpakaian pria

Zaman kalabendu iku koyo-koyo zaman kasukan, zaman kanikmatan donya, nanging zaman iku sabenere zaman ajur lan bubrahing donya. :
Jaman hukuman itu seperti jaman kenikmatan, tapi sebenarnya jaman hancur dan rusaknya dunia


a. Mulane akeh bapak lali anak : Oleh karena itu, banyak bapak lupa pada anaknya
b. Akeh anak wani ngalawan ibu lan nantang bapak : Banyak anak berani melawan Orang tua
c. Sedulur pada cidro cinidro : Antar saudara saling mengkhianati/mencelakakai

d. Wong wadon ilang kawirangane, wong lanang ilang kaprawirane : Wanita hilang malunya, pria hilang kegagahannya
e. Akeh wong lanang ora duwe bojo : Banyak pria tak punya isteri
f. Akeh wong wadon ora setia karo bojone : Banyak wanita selingkuh
g. Akeh ibu pada ngedol anake : Banyak para ibu menjual anaknya
h. Akeh wong wadon ngedol awake : Banyak wanita menjual dirinya
i. Akeh wong ijol bojo : Banyak yang beertukar suami/isteri
j. Akeh udan salah mongso : Banyak hujan salah musim (Turun saat kemarau
& sebaliknya)

k. Akeh prawan tuwo : Banyak perawan tua
l. Akeh rondo ngalairake anak : Banyak Janda yang beranak
m. Akeh jabang bayi nggoleki bapake : Banyak anak kecil mencari siapa bapaknya yang sesungguhnya
n. Wong wadon ngalamar wong lanang : Wanita melamar pria
o. Wong lanang ngasorake, drajate dewe : Lelaki merendahkan derajad/martabatnya sendiri
p. Akeh bocah kowar : Banyak anak terlantar
q. Rondo murah regane : Janda murah harganya
r. Rondo ajine mung sak sen loro : Janda hanya berharga sejuta dapat dua/murah
s. Prawan rong sen loro : Perawan dua juta dapat dua
t. Dudo pincang payu sangang wong : Duda pincang laku terhadap Sembilan wanita

Zamane zaman edan


a. Wong wadon nunggang jaran : Perempuan naik kuda
b. Wong lanang lungguh plengki : Lelaki naik sepeda jengki(=motor bebek)
c. Wong bener tenger-tenger : Orang benar malah terdiam
d. Wong salah bungah-bungah : Orang salah bergembira ria
e. Wong apik ditapik-tampik : Orang baik ditolak-tolak
e. Wong bejat munggah pangkat : Orang bejat naik pangkat
f. Akeh ndandhang diunekake kuntul : Banyak burung manyar tapi dikatakan sebagai burung blekok
g. Wong salah dianggap bener : Orang salah dianggap benar
h. Wong lugu kebelenggu : Orang yang apa adanya malah terbelenggu
i. Wong mulyo dikunjara : Orang terhormat dipenjarakan
j. Sing culika mulya, sing jujur kojur : Yang jahat nikmat, orang jujur hancur
k. Para laku dagang akeh sing keplanggrang : Para bisnisman banyak yang tertipu
l. Wong main akeh sing ndadi : Penjudi menjadi-jadi
m. Linak lijo linggo lica, lali anak lali bojo, lali tangga lali konco : Lupa anak, lupa isteri, lupa tetangga, lupa kawan
n. Duwit lan kringet mung dadi wolak-walik kertu : Duit & keringat Cuma permainan
o. Kertu gede dibukake, ngguyu pating cekakak : Kartu besar dibuka, tertawa terbahak-bahak
p. Ning mulih main kantonge kempes, Kalau pulang judi, sakunya kosong
q. Krungu bojo lan anak nangis ora di rewes : Mendengar Anak dan isteri menangis tak digubris


Abote koyo ngopo sa bisa-bisane aja nganti wong kelut,keliring zaman kalabendu iku.
(Walau seberat apapun, jangan sampai terbawa jaman kalabendu itu)


Amargo zaman iku bakal sirno lan gantine joiku zaman ratu adil, zaman kamulyan. Mula sing tatag, sing tabah, sing kukuh, jo kepranan ombyak ing zaman Entenana zamanne kamulyan zamaning ratu adil
(Karena jaman itu akan musna dan digantikan jaman ratu adil, jaman kemuliaan. Karena itu, kuat dan tabahlah, yang ulet, jangan terbawa riaknya jaman. Tunggulah jaman kemuliaan, jamannya ratu adil)

0 komentar: